Leita ķ fréttum mbl.is

Aflamarkskerfi viš fiskveišar hvetur til brottkasts į fiski og kvótasvindls ķ stórum stķl:

Eina marktęka skošunarkönnunin sem gerš hefur veriš um brottkast į Ķslandsmišum er könnun SKĮĶS sem gerš var fyrir Kristinn Pétursson 1989-1990:

pppp6.4 Brottkast: Aušlindaskżrsla Forsętisrįšuneytisins 2000.

Ķ fiskveišum, žar sem hagręn sjónarmiš rįša rķkjum, mun eitthvert brottkast ętķš eiga sér staš vegna žess aš trślega borgar sig ekki aš koma meš allan žann fisk sem veišist aš landi. Ķ frjįlsum fiskveišum gildir sś meginregla aš eingöngu sį fiskur er hirtur sem hęgt er aš selja fyrir hęrra verš en sem nemur löndunarkostni aš frįdregnum kostnašinum viš sjįlft brottkastiš. Ragnar Įrnason: On catch discarding in fisheries.

Ķ aflamarkskerfi meš frjįlsu framsali veršur aš auki aš taka tillit til žess veršs sem hęgt vęri aš leigja kvótann į ķ staš žess aš veiša fiskinn. Fyrir vikiš geta veriš meiri lķkur į brottkasti ķ aflamarkskerfi. Į móti kemur aš ķ aflamarkskerfinu er lķklegra aš śtgeršir reyni aš nota žau veišarfęri og veišiašferšir sem minnka lķkur į aš veršlķtill fiskur veišist og veiši į svęšum žar sem lķklegra er aš veršmeiri fiskur haldi sig.

Sjómenn reyna aš sjįlfsögšu ętķš aš veiša sem veršmętastan fisk en ķ sóknarkerfi og frjįlsum fiskveišum er ekki vķst aš gefast jafn mikill tķmi til aš velja heppilegustu veišarfęrin eša leita aš bestu mišunum. Ragnar Įrnason: On selectivity and discarding in an ITQ fishery. Kerfi varanlegra aflahlutdeilda hvetur aš auki til meiri umhyggju fyrir aušlindinni, veišiešli sjómannsins vķkur aš hluta fyrir bśmannssjónarmišum.

 

Óvķst er žvķ aš brottkast sé meira ķ aflamarkskerfi meš varanlegum hlutdeildum en frjįlsum veišum. Žį er einnig óvķst hvort žaš brottkast, sem į sér staš ķ aflamarkskerfi, sé meira en višgengst žegar notašar eru ašrar ašferšir viš aš stjórna fiskveišum. t.d. sóknarstżring. Rétt er einnig aš taka fram aš oft į tķšum breytist hvaša fiski sé hagkvęmt aš kasta, til eru dęmi um fisktegundir sem įšur fyrr var hent en žykja nś hiš mesta lostęti.

 

Nokkrar rannsóknir hafa veriš geršar į umfangi brottkasts ķ ķslenskum fiskveišum. Ķ athugun Hafrannsóknastofnunar frį įrinu 1982 kom fram aš allt aš tveimur žrišju hlutum af veiddum undirmįlsžorski eša um 6% af veiddum afla bįta į noršvesturmišum įriš 1982 hefši veriš fleygt fyrir borš. Tryggvi Björn Davķšsson: Umfang brottkasts sjįvarafla. Hafrannsóknastofnun gerši sambęrilega rannsókn į umfangi brottkasts hjį togurum įriš 1987 og voru nišurstöšur hennar svipašar og žeirrar fyrri.

 

Įriš 1992 gerši Hafrannsóknastofnun athugun į brottkasti ķ śthafskarfaveišum sem leiddi ķ ljós aš 16-17% af aflanum vęri fleygt. Žessi könnun var endurtekin tveimur įrum sķšar og voru nišurstöšur žį svipašar. Śtgeršin Venus ķ Hafnarfirši gerši einnig athugun į brottkasti ķ karfaveišum įriš 1995 sem renndi stošum undir fyrri kannanir.

 

Könnun Kristinns Péturssonar:

Fyrirtękiš SKĮĶS gekkst fyrir skošanakönnun į umfangi brottkasts įramótin 1989-1990. Spurningalistar voru sendir til 900 sjómanna, sem voru į skuttogurum, vélbįtum og smįbįtum, og žeir bešnir aš įętla afla og brottkast ķ einni veišiferš. Voru 300 ķ hverjum hópi. Svör bįrust frį 591 sjómanni og śt frį žvķ var įętlaš aš rśmlega 40 žśsund tonnum af fiski hefši veriš hent įriš 1989. Talsveršur munur kom fram ķ brottkasti eftir tegund skips og var brottkast af žorski og żsu hjį skuttogurum tvöfalt meira en hjį smęrri bįtum.

 

Voriš 1992 var gerš sérstök athugun į brottkasti fyrir samrįšshóp um bętta umgengni um aušlindir sjįvar. Aflasamsetning netabįta sem reru samdęgurs frį sömu verstöš var borin saman. Um borš ķ sumum bįtunum var eftirlitsmašur en ekki ķ öšrum. Ķ ljós kom aš 12% af afla netabįta var fleygt sem er afar lįgt hlutfall.

 

Žį kannaši samrįšshópurinn brottkast hjį skuttogurum meš žvķ aš bišja trśnašarmenn um borš ķ tilteknum skipum aš skrį hjį sér afla ķ veišiferš og įętla žaš magn sem fleygt vęri hverju sinni. Brottkast af žorski, żsu, ufsa, karfa og grįlśšu var aš mešaltali 2,7%, af karfa tęp 13% og minnst af ufsa og žorski, innan viš 0,5%.

Ķ jśnķ 2000 skżrši Fiskistofa frį athugunum į brottkasti sem geršar voru ķ aprķl, maķ og jśnķ sama įr. Athuguš var aflasamsetning hjį įtta bįtum ķ tveimur samliggjandi veišiferšum į sama veišisvęši meš og įn eftirlitsmanns. Fjórir bįtanna stundušu netaveišar og fjórir voru į dragnót.

 

Nišurstöšur sżndu aš minna var um lķtinn fisk ķ afla žegar enginn eftirlitsmašur var um borš en stęršardreifingin var meiri žegar eftirlitsmašur var um borš. Ķ kjölfar žessara rannsókna įtti sér staš mikil umręša um brottkast og ķ framhaldi af žvķ įkvaš sjįvarśtvegsrįšherra ķ jślķ aš fara skyldi fram könnun į umfangi og įstęšum brottkasts.

 

Jafnframt var įkvešiš aš fjölga eftirlitsmönnum um borš ķ fiskiskipum um fimm og ef žörf žykir verša svo ašrir fimm rįšnir ķ byrjun įrsins 2001. Žį į samrįšsnefnd um aušlindir sjįvar, sem nś starfar, aš leggja sérstaka įherslu į brottkast afla. Loks hefur veriš rętt um aš settar verši eftirlitsmyndavélar um borš ķ skip og mun sérstakur starfshópur taka žį hugmynd til athugunar.

 

Žęr athuganir sem geršar hafa veriš į brottkasti ķ ķslenskum fiskveišum sżna ekki meš óyggjandi hętti aš brottkast sé meira hjį einni tegund bįta en annarra. Žį hefur reynst erfitt aš afla góšra gagna til aš meta hvort tilkoma aflamarkskerfisins hafi haft einhver įhrif į umfang brottkasts. Aftur į móti hefur komiš fram aš mun meira er fleygt af karfa en öšrum fisktegundum.

 

Žaš skżrist aš einhverju leyti af žvķ aš snķkjudżr sękja mikiš ķ karfann og gera hann ónżtan. Erfišlega hefur žó gengiš aš męla umfang brottkastsins, ekki sķst vegna žess aš brottkast er refsivert athęfi žótt engin dęmi sé um žaš enn sem komiš er aš sjómenn hafi veriš dęmdir fyrir aš henda fiski. Žar kann žó aš verša breyting į ķ framtķšinni.


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband