Leita í fréttum mbl.is

Bloggfćrslur mánađarins, september 2007

Nóbelsverđlaunin í bókmenntum

Nóbelsverđlaunin í bókmenntum voru fyrst veitt áriđ 1901 ţegar franska ljóđskáldiđ Sully Prudhomme fékk ţau fyrstur manna.

Engin bókmenntarverđlaun voru veitt árin 1914, 1918, 1935, 1940, 1941, 1942 og 1943 en verđlaunapeningarnir látnir í sjóđ og geymdir til seinni ára.

Listi yfir Nóbelsverđlaunahafana frá upphafi er  ađ finna hér.


mbl.is Gleđilega bókmenntahátíđ
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Usāmah bin Muhammad bin 'Awad bin Lādin

Ussama eđa Osama bin Laden fćddist líklega áriđ 1957 í Riyadh í Sádí-Arabíu. Ekki er vitađ međ vissu hvađa dag hann er fćddur en 10. mars og 30. júlí 1957 heyrast oftast nefndir.

Bin Laden ţví 50 ára. Fullt nafn hans er Usāmah bin Muhammad bin 'Awad bin Lādin en orđiđ bin ţýđir sonur á arabísku.

Ussama er sagđur 16. eđa 27. sonur Mohammed bin Laden í einni ríkustu fjölskyldu Sádi-Arabíu.

Á vefsíđu Alríkislögreglu Bandaríkjanna er bin Laden lýst sem hávöxnum (193-198 cm) og grönnum manni sem vegur um 75 kg. Hann er örvhentur og gengur venjulega međ staf og hvítan vefjarhött, túrban. Taliđ er ađ bin Laden ţjáist af lifrarsjúkdómi.


mbl.is Bin Laden sagđur ćtla ađ ávarpa bandarísku ţjóđina
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

KGB og pólon-210

Alexanders Litvinenko, f. 1967,  d. 2006, fyrrverandi njósnari KGB, var líklega drepinn međ samsćtunni pólon-210. Samsćtan hefur 84 róteindir og 126 nifteindir og ţess vegna massatöluna 210.

Ef pólons er neytt međ mat ţá skilar rúmur helmingur ţess sér út úr líkamanum međ saur. Ţađ sem eftir situr í líkamanum berst inn í blóđrásina og sest fyrir í vefjum líkamans, einkum í milta, lifur og nýrum, en einnig í beinmerg.

Dauđastríđ Litvinenko var ađ sögn afar kvalarfullt og stóđ lengi.

 


mbl.is Utanríkisráđuneytiđ óskar skýringa á flugi rússneskra sprengjuflugvéla
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Miskunarsami samverjinn

Gerđ var könnun á vegum Gallup áriđ 2000 á ţví hvađ Íslendingar meti helst í eigin fari og annarra.

Tímarit Máls og menningar, 2. tbl. 2000 túlkar niđurstöđunar svo ađ nýju íslensku höfuđdyggđirnar séu:

Hreinskilni, dugnađur, heilsa, heiđarleiki, jákvćđni, traust, fjölskyldu- og vináttubönd.

Hvar er nú miskunarsami samverjinn í Íslendingnum ?


mbl.is Kaffistofu Samhjálpar lokađ
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Jihad

Hugtakiđ "jihad" birtist oft í Kóraninum, sem er helgirit múslima. Orđiđ jihad merkir barátta eđa átök.

Útlegst á íslensku sem "heilagt stríđ" sem gefur ekki rétta mynd af ţessu fyrirbćri. Íslensku orđin "heilagt stríđ" eiga sér ekki samsvörun í arabísku.

 


mbl.is Ţrír Palestínumenn féllu í átökum viđ ísraelska hermenn
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Fangelsun jarđabúa

Samkvćmt upplýsingum frá the European Institute for Crime Prevention and Control, sem er stofnun sem tengist Sameinuđu ţjóđunum voru tćplega níu milljónir jarđarbúa í fangelsi í október 2002.

Og ađ lokum ţetta.

Eins og Cato hinn gamli hefđi sagt; "Auk ţess legg ég til ađ Samherja hf, verđi eytt !"


mbl.is Handrukkarar í haldi lögreglu
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Konungur mildađi dauđarefsingar

Eftir 1830 var tugur Íslendinga dćmdur til dauđa í Hćstarétti. Flest málin spruttu á einhvern hátt af óheimilu kynlífi: Konur höfđu framiđ dulsmál, reynt ađ leyna barnsburđi međ ţví ađ fyrirfara börnum sínum. Dćmt var fyrir blóđskömm, óheimilt kynlíf vegna fjölskyldutengsla. Karlmađur drap kornungt barn sem honum hafđi veriđ kennt, annar drap konu sem var ólétt eftir hann.

En konungur mildađi refsingu allra svo ađ enginn var tekinn af lífi samkvćmt dómi. Dauđarefsing var síđan afnumin í tveimur áföngum. Áriđ 1869 voru sett ný hegningarlög, í ađalatriđum í samrćmi viđ ný dönsk lög, og var ţá felld úr lögum dauđarefsing fyrir dulsmál og blóđskömm. Áriđ 1928 var dauđarefsing afnumin međ öllu.


mbl.is Spennusagnahöfundur skrifađi bók um morđ sem hann framdi
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Mćlst er til

.....ađ Magnús Ţór Hafsteinsson verđi ráđinn framkvćmdarstjóri Frjálslynda flokksins. Hann á skiliđ ađ fá ţessa stöđu.
mbl.is Ráđning framkvćmdastjóra Frjálslynda flokksins ekki frágengin
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Fornfrćga Etna

Fá eldfjöll í heiminum eiga eins langa skráđa gossögu og Etna eđa allt aftur til 1500 fyrir Krist. Bćđi grísk og rómversk skáld, svo sem Hesíód, Pindar og Virgil skrifuđu um gos í Etnu, og hjá Grikkjum urđu til gođsögur tengdar fjallinu.

Ein sagan gekk út á ţađ ađ í Etnu vćri smiđja eldguđsins Hefestosar og önnur var ţess efnis ađ undir fjallinu lćgi skrímsliđ Tífon sem kćmi jörđinni til ađ titra ţegar ţađ bylti sér.


mbl.is Etna rćskir sig
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Fegurđ og ekki fegurđ

Róttćkir raunhyggjumenn (empíristar) líta svo á, ađ ţar sem sérhver reynsla sé afstćđ, einkaleg og persónubundin, hafi hver mađur sinn smekk, og ađ um hann verđi ekki deilt.

Ţađ er ekkert slíkt til sem heitir fegurđ. Ţađ sem einum finnst fagurt finnst öđrum ljótt, og viđ ţađ verđur ađ láta sitja.


mbl.is Karlar vilja fegurđ en konur leita ríkidćmis
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

« Fyrri síđa | Nćsta síđa »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband